Niektóre zmysły niemowlęcia są w pełni rozwinięte tuż po urodzeniu, inne, takie jak wzrok osiągają pełnię swojej sprawności dopiero po kilku miesiącach. W dzisiejszym artykule opowiemy kilka słów o tym, jak funkcjonują oraz co możesz zrobić, aby wesprzeć prawidłowy rozwój zmysłów niemowlęcia.
Zmysł wzroku
Po urodzeniu dziecko widzi na odległość maksymalnie 20-30 centymetrów, a jego wizja jest niewyraźna. Niemowlę widzi większość kształtów i ocieni, czy coś jest duże, małe, jasne lub ciemne. Naukowcy podczas licznych badań zaobserwowali, że oprócz twarzy najatrakcyjniejsze dla maleńkiego dziecka są przedmioty w kontrastowych barwach, takich jak czerń, biel, czerwień oraz przedmioty o prostych formach i kształtach. Takie właśnie wzory powinny znaleźć się w otoczeniu noworodka, ponieważ w nienachalny sposób stymulują zmysł wzroku, przykuwają uwagę dziecka i uczą koncentracji. Dopiero w wieku 4 – 6 miesięcy dziecko zaczyna widzieć wszystkie kolory, a pomiędzy 8-12 miesiącem dziecko zaczyna wykorzystywać percepcję głębi, aby ocenić np. odległość przedmiotów.
Aby wesprzeć rozwój zmysłu wzroku niemowlaka udekoruj pokój dziecięcy kontrastowymi, wyrazistymi kolorami, możesz wykorzystać do tego fajne, monochromatyczne plakaty lub karty sensoryczne.
Bawcie się w przebieranki – załóż zabawną czapkę, okulary z kontrastowymi oprawkami, czy nawet mocniejszy makijaż - z pewnością przykują uwagę i zainteresują niemowlę.
Karmiąc dziecko możesz czasami zmieniać położenie krzesełka, tak aby przyzwyczaić je do patrzenia pod różnymi kątami. Usytuuj twarz w polu widzenia dziecka, mów i uśmiechaj się do niego, co pozwoli mu skupić i obserwować twoje ruchy. Po około 4 miesiącach możesz wdrożyć takie zabawy jak akuku, zabawa w łapki, aby wesprzeć jego koordynacje ręka-oko. Doskonała okazją są również po prostu spacery po okolicy i wycieczki – park, zoo, las, wycieczka w góry, gdzie dziecko okazję podziwiać naturę, zwierzęta, budynki i zabytki.
Słuch
Słuch dziecka zaczyna rozwijać się, kiedy jest jeszcze w łonie matki, dlatego Twoje maleństwo będzie rozpoznawało Twój głos już w momencie narodzin. Małe dzieci są niezwykle wrażliwe na słuch. Staraj się unikać trzaskających drzwi i ostrych dźwięków, ponieważ dzieci są bardzo wrażliwe na jego zmiany. Na samym początku Twoje dziecko będzie się łatwo rozpraszać, ale po ok. 2 miesiącach zacznie naśladować dźwięki gruchanie, które w ok. 4 miesiącu stanie się uroczą paplaniną. Po około 6 miesiącach twoje dziecko zacznie naśladować określone, wydawane przez Ciebie dźwięki.
Jeśli chcesz wspierać swoje dziecko w rozwoju słuchu i mowy staraj się mu jak najczęściej czytać, śpiewać, naśladujcie dźwięki, słuchajcie razem różnorodnej muzyki i odgłosów natury, bo to wszystko sprzyja rozwojowi umiejętności językowych oraz buduje więź. Dla dzieci, które mają problemy z zaśnięciem polecane są zabawki, które emitują biały szum, a to działa na nie kojąco, ponieważ przypomina niskie, stabilne tony macicy.
Dotyk
Dotyk jest jednym z najlepiej rozwiniętych zmysłów w chwili narodzin. Niemowlęta są w stanie od razu rozróżnić różne temperatury, tekstury, kształty, a nawet ciężary przedmiotów Dotyk jest również absolutnie niezbędny do tworzenia więzi. Przytulanie dziecka sprawi, że poczuje się ciepło i bezpiecznie. Dzieci odkrywają świat za pomocą dotyku, a ich ulubionym narzędziem badawczym są usta, więc to całkiem normalne, że dzieci tak chętnie przeżuwają cokolwiek wpadnie im w usta, pozwól dziecku smakować wszystkiego – oczywiście mając na uwadze higienę i bezpieczeństwo przedmiotów.
Jak wspierać rozwój tego zmysłu, a co za tym idzie, wspierać prawidłowy rozwój emocjonalny dziecka? Przede wszystkim, jak najczęściej przytulaj i dotykaj dziecko. Kontakt skóry ze skórą jest szczególnie terapeutyczny dla noworodków. Kojące jest również wcieranie balsamu po kąpieli, możesz wtedy spróbować delikatnych ruchów masażu. Pozwól dziecku również poczuć różne struktury na swojej skórze – miękkiego pluszaka, chropowatą piłeczkę oraz przedmioty o różnych kształtach, rozmiarach i fakturach – pamiętając o bezpieczeństwie.
Węch
Twoje dziecko od urodzenia ma dobry węch i poznaje Twój zapach już od pierwszego dnia życia, rozpoznaje również zapach innych osób ze swojego bliskiego otoczenia w ciągu około tygodnia życia. Niemowlęta są szczególne wrażliwe na zapach mleka matki i potrafią je odróżnić od mleka modyfikowanego. Twoje dziecko używa również węchu, aby poznawać otaczające je środowisko i identyfikować możliwe zagrożenia.
Jeśli chcesz wspierać rozwój tego zmysłu u dziecka, staraj się używać tych samych produktów, gdyż dzieci lubią, to co im dobrze znane. Unikaj silnych perfum, kosmetyków i detergentów, ponieważ mogą one zmylić dziecko i maskować wytwarzane przez ciebie feromony. Aby wspierać budowę węchu dziecka, wykorzystaj naturalne pachnące olejki czy też produkty w kuchni.
Smak
Kubki smakowe Twojego dziecka były w pełni uformowane w dniu przyjścia na świat. Niemowlę również doskonale wyczuwa smaki poprzez mleko matki, które jest jego ulubionym napojem. O ile dziecko nie ma wskazanej alergii - jedz różnorodne (oczywiście zdrowe) pokarmy podczas karmienia piersią. Daje to dziecku szanse nauczenia się ,,zdrowych” smaków.